Scrum werkt. Storytelling werkt. Vooral in de huidige snel veranderende wereld. Maar scrum werkt nog beter als je storytelling inzet.
Je hoort tegenwoordig nogal veel over scrum en misschien nog wel meer over storytelling. Maar hoe kunnen die twee – ogenschijnlijk heel verschillende – methodes elkaar versterken? Scrum werkt met userstories en projectstories. Maar stories bij scrum zijn eigenlijk helemaal geen verhalen. Nóg niet. Want die kun je er wel van maken, en dan zo dat ze waarde toevoegen aan je scrumproject.
Jeff Sutherland, de bedenker van scrum, wist al dat verhalen werken om informatie over te dragen. Lees zijn boek maar eens: het staat vol verhalen. Daar begint het dus al mee: om scrum tussen de oren te krijgen werken ze uitstekend. Maar er is meer. Want waarom zou je van die userstories die bij scrum worden ingezet geen échte gebruikersverhalen maken, die niet vertellen óver de gebruiker, maar die verteld worden vanuit het perspectief van de gebruiker zelf. Zodat je als scrum team heel helder voor ogen hebt voor wie je naar je projectresultaat toewerkt.
Verhalen kun je ook prachtig inzetten om het doel, waar je als scrumteam in overleg met de product owner naar toe werkt, al bij het begin van het project tot leven te brengen. Een gedeelde visie op dat doel, concreet en tegelijkertijd ruimte latend voor de precieze invulling, zorgt ervoor dat je van elkaar weet waar je naar toe werkt. Een soort definition of done, maar dan in de vorm van een verhaal.
Je kunt elkaar als teamleden beter leren kennen met verhalen.
Ik werk graag met verhalende vragen om mensen net even op een andere manier met elkaar kennis te laten maken. Zeker bij scrum is het waardevol om te weten met wie je zo intensief gaat samenwerken. Dat werpt zijn vruchten af als de druk op de ketel staat, en er knopen doorgehakt moeten worden. Daarvoor laat ik mensen met elkaar in gesprek gaan aan de hand van speciale prikkelvragen als: wat is een samenwerking waar je trots op bent of bijvoorbeeld: wat zijn drie persoonlijke waarden die jij meebrengt in dit team (en verduidelijk die met een anekdote). Een prikkelvraag is concreet en vraagt naar emoties.
En waarom zou je geen verhalen inzetten bij je oplevering, je review, om duidelijk te maken wat je de afgelopen sprint hebt gedaan, en welke hobbels je daarbij genomen hebt? Sprintresultaten spreken niet altijd meteen tot de verbeelding. Niet alles leent zich er immers voor om er een flitsende presentatie, een moodboard of een mindmap van te maken. Maar een verhaal is, als je er een beetje vaardig in wordt, makkelijk te maken, en kan de toehoorders op een inspirerende manier meenemen in wat je gedaan hebt.
Over die toehoorders gesproken, of in bredere zin, je stakeholders… Die wil je bij scrum toch actief betrekken om relevante resultaten op te leveren? Hoe prikkel je ze dan? Ook dan kunnen verhalen en goede vragen je helpen de juiste informatie te krijgen en vervolgens de juiste keuzes te maken.
Verhalen inzetten bij teamevaluaties
Verhalen zet ik ook graag in bij retrospectives (teamevaluaties). Het blijft toch best lastig om elkaar binnen een team aan te spreken op dingen die minder goed zijn verlopen. Gedrag dat je liever niet ziet, communicatie die niet soepel verloopt. Er zijn ontzettend veel retrospectives die al verhalende elementen bevatten, maar ook daar is nog meer te halen met verhalen. Ik werk graag met de storycubes (dobbelstenen met verschillende afbeeldingen). Laat ze er maar eentje kiezen die past bij de afgelopen sprint, en laat ze vertellen waarom. Wat ook handig van pas komt: een koffer vol met legofiguurtjes, smurfen of playmobil. Kinderachtig? Welnee, niet als je ze slim gebruikt, dan vinden mensen het na wat initieel gegniffel prachtig.